25 Μαρτίου 1821: Εκπαιδεύοντας το βλέμμα

Μια διαφορετική προσέγγιση της ιστορικής γνώσης επιδιώξαμε φέτος μέσω του προγράμματος "Ιστορία-Μνήμη-Κοινότητα-Εκπαιδεύοντας το βλέμμα: Το ζωγραφικό έργο του Χ. Μποκόρου 1821, η γιορτή" που οργανώνει το Ίδρυμα Λαμπράκη. Κεντρικός άξονας της εκπαιδευτικής πρότασης είναι καλλιέργεια της σκέψης των παιδιών (συζήτηση, προβληματισμός, δημιουργία) πάνω σε έννοιες όπως μνήμη, συλλογική μνήμη, παρόν και παρελθόν, κοινότητα, ήρωες αφανείς κι επιφανείς σε συνδυασμό με στοιχεία της τοπικής ιστορίας και με όχημα την τέχνη. Το πρόγραμμα δίνει βασικές κατευθυντήριες γραμμές και φυσικά κάθε σχολείο, όπως κι εμείς, το προσαρμόζει στις δικές του ανάγκες. 

Αρχικά λοιπόν ανακαλύψαμε τον κεντρικό κορμό της ιστορίας μέσω συμβόλων και λέξεων. Ντύσαμε τους πίνακες του Μποκόρου με λέξεις και σύμβολα που σηματοδοτούν την ιστορία και με ένα κυνήγι θησαυρού βάλαμε στη σειρά τις εικόνες, ώστε να ξετυλίξουμε μια πρώτη ανάγνωση της ιστορίας.

Στο επόμενο βήμα ακολούθησε η αποκάλυψη των έργων σιγά σιγά ώστε να επεξεργαζόμαστε μικρά κομμάτια των πινάκων και στη συνέχεια να ερμηνεύουμε την ολότητα. Καθώς φέτος έχουμε ασχοληθεί με την τέχνη σε πολλές μορφές, η κριτική στάση απέναντι σε εικαστικά έργα είναι μια ευχάριστη διαδικασία. 

Τελικά το σκοτάδι που βυθίστηκαν οι Έλληνες με την σκλαβιά στον οθωμανικό ζυγό, κατάφεραν να το διαλύσουν οι αφανείς κι επιφανείς ήρωες με τις θυσίες και το θάρρος τους και να φέρουν το φως στην χώρα μας, το φως της ελευθερίας που σήμερα γιορτάζουμε στη μνήμη όσων πάλεψαν για αυτήν...

Με μια πιο προσεχτική ματιά καταλήξαμε ότι τα έργα του Μποκόρου χωρίζονται σε τρεις ομάδες, το φως-σκοτάδι, τις σκιές των ηρώων και τις σημαίες. Έτσι χωριστήκαμε κι εμείς σε τρεις ομάδες και δημιουργήσαμε εμπνεόμενοι από τα εικαστικά δημιουργήματα. Ένα φόντο με φως και σκοτάδι, μια σημαία με λουλούδια και μια σκιά ενός ήρωα που παλεύει με πυγμή. 

Αποτέλεσμα ήταν η σύνθεση ενός κοινού έργου που περικλείει όλο το νόημα των έργων αλλά και της ιστορικής μνήμης. Μια μνήμη που από ατομική γίνεται συλλογική με το κοινό δημιούργημα.

Όλα λοιπόν στήθηκαν σε μια έκθεση στο σχολείο μας για να υποδεχτούμε τους γονείς και να υλοποιήσουμε κι εμείς μια διαφορετική γιορτή με τη συμμετοχή τους. Έτσι λοιπόν ξεκινήσαμε με τις απαραίτητες επεξηγήσεις σχετικά με το έργο του Μποκόρου αλλά και τον τρόπο που θα εργαστούν οι γονείς με τα παιδιά. Ένα χαρτί σε χρώμα φωτεινό θα δεχτεί την σημαία που θα φτιάξουν οι γονείς και πάνω της θα κολλήσουν λουλούδια, ενώ ένα μαύρο χαρτόνι περιμένει να δημιουργηθεί μια σκιά από την παλέτα των Κρητικών αγωνιστών που έχουμε αναρτήσει δίπλα στα έργα του καλλιτέχνη. Κάθε αγωνιστής έχει κάτω από τη φωτογραφία του και μια μικρή περιγραφή της δράσης του. 

Το αποτέλεσμα υπέροχο τόσο για την αλληλεπίδραση όσο και για το τελικό προϊόν. Έργα με φωτεινά φόντα, σημαίες που τις ραίνουν λουλούδια και σκιές υπερήφανων ηρώων.

Έτσι υπερήφανα χορέψαμε σε έναν μεγάλο κύκλο συλλογικής μνήμης και τέλος αφού απαγγείλαμε τον εθνικό ύμνο ευχηθήκαμε να έχουμε πάντα την ελευθερία μας! 

Χρόνια πολλά Ελλάδα!!!

Συγγραφέας: 
SOFIA PETRIKI